Programma 80 jaar Vrijheid Nieuwegein
80 jaar Vrijheid in Nieuwegein
In 2025 vieren we in Nederland 80 jaar Vrijheid. Het comité 4 en 5 mei Nieuwegein organiseert jaarlijks de lokale herdenking op 4 mei, een vrijheidsmaaltijd op 5 mei, een bijeenkomst voor veteranen in juni en een Indiëherdenking op 15 augustus. In 2025 is er een aantal extra activiteiten gepland, waarbij ook weer nauw wordt samengewerkt met lokale partners. We starten dit lustrumjaar in januari met een lezing rondom Holocaust Memorial Day en sluiten het af met de Indiëherdenking op 15 augustus. De diverse activiteiten die het comité 4 en 5 mei Nieuwegein (mede) organiseert of subsidieert worden hieronder beschreven. Daarnaast zijn er ook initiatieven die niet door het comité worden georganiseerd of (mede) gesubsidieerd, deze worden niet vermeld maar het streven is wel dat er een kalender komt waarop alle activiteiten die in Nieuwegein plaatsvinden staan vermeld.
Holocaust Memorial Day.
De Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust vindt jaarlijks plaats op 27 januari. In Nederland organiseert het Nederlands Auschwitz Comité op de laatste zondag van januaride jaarlijkse Nationale Holocaust Herdenking. In 2025 is dat op 26 januari. Op dinsdag 28 januari organiseert het comité 4 en 5 mei Nieuwegein een lezing over antisemitisme met Bart Wallet, hoogleraar Joodse studies, als gastspreker. Deze lezing wordt samen met de bibliotheek Nieuwegein georganiseerd en zal in de bibliotheek plaatsvinden.
V-LAB Express
De V-LAB Express is een reizende, interactieve tentoonstelling over vrede, vrijheid en burgerschap. Kinderen en jongeren worden hierin uitgedaagd zelf maatschappelijke thema’s te onderzoeken en leren hoe zij zich kunnen inzetten voor een vreedzame wereld. Van maandag 10 tot en met vrijdag 21 maart is de V-LAB Express in Nieuwegein en alle leerlingen uit groep 7 en 8 van de basisschool worden uitgenodigd de tentoonstelling te bezoeken. De V-LAB Express zal bij de Kom op het Stadshuisplein worden neergezet. We werken hierbij samen met stichting Kunst Centraal die het bezoek voor een deel van de scholen heeft opgenomen in het lesprogramma ‘Wat herdenken wij’. De overige scholen worden door ons rechtstreeks benaderd. Alle leerlingen uit groep 7 en 8 ontvangen een jeugduitgave van De Cronijck, een tijdschrift van de Historische Kring Nieuwegein. In deze bijzondere uitgave wordt een aantal gebeurtenissen die in de Tweede Wereldoorlog in de dorpen Jutphaas en Vreeswijk hebben plaatsgevonden beschreven. In museum Warsenhoeck is in de periode januari tot en met juni de tentoonstelling ‘Jong in de oorlog’ te zien, deze wordt ook door de Historische Kring Nieuwegein georganiseerd.
Dodenherdenking
Op 4 mei is de Dodenherdenking georganiseerd. Voorafgaand is er een bijeenkomst in de Bazuin met sprekers en muziek, gevolgd door de stille tocht die eindigt bij het oorlogsmonument aan de Nedereindseweg waar de officiële ceremonie plaatsvindt. Deze bestaat uit twee minuten stilte, een toespraak van de burgemeester en de kranslegging.
Theater na de Dam
Op 4 mei om 21 uur start Theater na de Dam in de Kom. Door de unieke kracht van theater wil Theater na de Dam de onbekende en niet vertelde verhalen van de Tweede Wereldoorlog herdenken, overbrengen en tastbaar maken. Het is de plek om vragen en
gedachten over geschiedenis, oorlog en vrijheid levend, concreet en persoonlijk te maken. Het is een initiatief dat in 2010 in Amsterdam startte in 7 theaters rond de Dam met 6 voorstellingen en inmiddels is uitgegroeid tot een landelijke breed gedragen theatertraditie
met 130 voorstellingen overal in het land. En in 2025 ook in Nieuwegein. De organisatie van Theater na de Dam ligt bij De Kom, dat hiervoor volledig door het comité 4 en 5 mei Nieuwegein wordt gesubsidieerd.
Bevrijdingsvuurestafette
In de nacht van 4 op 5 mei komen lopers vanuit het hele land naar Wageningen om het Bevrijdingsvuur op te halen. Vervolgens brengen de loopgroepen het vuur naar hun eigen gemeente. Ook vanuit Nieuwegein vertrekt er op 4 mei in de late avond een bus met lopers naar Wageningen om in de vroeg ochtend van 5 mei met het Bevrijdingsvuur in Nieuwegein aan te komen. Het comité 4 en 5 mei Nieuwegein organiseert dit samen met atletiekvereniging Atverni. Het programma voor deze activiteit zal in de komende maanden verder worden uitgewerkt.
Vrijheidsmaaltijden
Op verschillende plekken in Nieuwegein wordt op 5 mei een Vrijheidsmaaltijd georganiseerd. Locaties hiervoor zijn de Buurtpleinen. Samen met een medewerker van de gemeente, Movactor en inwonersinitiatieven wordt de komende maanden invulling gegeven aan het
programma. Een aantal initiatieven zoals Burenhart en Stichting Balans hebben inmiddels hun medewerking toegezegd. Het ultieme doel is op elk Buurtplein een Vrijheidsmaaltijd, echter onder de voorwaarde dat een groot deel van de organisatie bij een buurt/inwonersinitiatief ligt.
Veteranendag
Kort voor de Nederlandse veteranendag die in 2025 op 28 juni plaatsvindt, organiseert het comité 4 en 5 mei een bijeenkomst, waarbij de Nieuwegeinse veteranen (ruim 300) bedankt worden voor hun inzet in dienst van de vrede, nu en in het verleden.
Het programma moet nog worden uitgewerkt.
Indische Vrijheidsmaaltijd
In 2024 is de gedachte ontstaan om ook voor de doelgroep die jaarlijks op 15 augustus het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië herdenkt, een Vrijheidsmaaltijd te organiseren. Deze Vrijheidsmaaltijd zal rondom deze datum plaatsvinden en het comité organiseert dit samen met degene die tot met 2024 vanuit Stichting Pelita betrokken was bij de herdenking op 15 augustus.
Indiëherdenking
Op 15 augustus sluiten we het lustrumjaar af met de Indiëherdenking. Deze vindt plaats in de Dorpskerk en wordt afgesloten met een gezellig samenzijn waarbij een hapje en een drankje niet ontbreken. De Indiëherdenking organiseren we jaarlijks samen met Stichting Pelita.
